Τα Μαθηματικά παρότι δημιουργήθηκαν για να βοηθούν, είναι ίσως μία από τις συχνότερες αιτίες δημιουργίας του αισθήματος της αποτυχίας. Ακόμη χειρότερα όταν κάποιος εκ γενετής συναντά δυσκολίες με τον χειρισμό των αριθμών.
Η φράση «ε, δεν τα παίρνει τα Μαθηματικά, τι να κάνουμε…» τα παλαιότερα χρόνια συχνά έθαβε ανεπίστρεπτα, μέχρι το τέλος της παραμονής στα σχολικά θρανία, μια μαθησιακή δυσκολία όπου κάθε άλλο παρά έφταιγε γι’ αυτήν συνειδητά το παιδί. Ακόμη και η τυχόν βοήθεια από το σπίτι, αν υπήρχε, εστίαζε στο να περάσει «αυτός που δεν τα έπαιρνε» τις εξετάσεις. Δεν είναι τυχαίο που εδώ χρησιμοποιούμε το αρσενικό γένος διότι θεωρείται πως η δυσκολία με τους αριθμούς εμφανίζεται πιο συχνά στα αγόρια!
Η κατάλληλη στιγμή για να ψάξουμε αν υπάρχει θέμα δυσαριθμησίας είναι όταν το παιδί βρεθεί στο νηπιαγωγείο. Ενδεικτικά σημάδια είναι σύμφωνα με τους ειδήμονες, όταν το παιδί: «Δυσκολεύεται να συνδέσει τα σύμβολα των αριθμών με τις ποσότητες που τα αντιπροσωπεύουν. Δεν κατανοεί ποιες πράξεις πρέπει να γίνουν για να λυθεί ένα πρόβλημα, πελαγώνει όταν βλέπει μεγάλους αριθμούς, ξεχνά την προπαίδεια». Εδώ χαμογελάς πικρά γνωρίζοντας πως γενικά δεν νοιάζονται οι δάσκαλοι για το αν θα συνδέσουν όλα τα παιδιά τα σύμβολα των αριθμών με τις ποσότητες. Ενώ έτσι όπως διδάσκεται και η προπαίδεια δυσκολεύονται όλα σχεδόν τα παιδιά. Αρα, σε μια πρώτη προσέγγιση, είναι ακόμη πιο δύσκολο εδώ στην Ελλάδα να ανιχνευθεί η δυσαριθμησία.
Σύμφωνα με άγγλους ειδικούς το 22% των ανθρώπων δεν έχει καλές σχέσεις με τα Μαθηματικά ενώ υπολογίζουν πως το 6% των παιδιών στο Δημοτικό υποφέρει από δυσαριθμησία (dyscalculia, στα αγγλικά).
Στα παιδιά αυτά, όταν γίνει η διάγνωση και σε πολύ μικρή ηλικία μάλιστα, θα πρέπει να δοθούν σαφώς περισσότερος χρόνος και περισσότερα μέσα διδασκαλίας πριν τα πράγματα γίνουν ανυπέρβλητα δύσκολα, φθάνοντας η ύλη στα κλάσματα και στους δεκαδικούς.
Η προσπάθεια ανάταξης αρχίζει με πολύ απλά πράγματα.
Πρώτα από όλα ηρεμία. Δεν χρειάζεται οι απαντήσεις να συνδέονται με ταχύτητα (και ανυπομονησία). Το παιδί να πάρει τον χρόνο του.
Υπολογίζει, απαντά. Βοηθάει επίσης στην αρχή δύο αριθμοί να παριστάνονται με άνισα σύμβολα, π.χ. το 6 αν βρεθεί κοντά με το 4 να έχει γραφτεί με ψηφίο μεγαλύτερο!
Ισως και όλη η σειρά από το 1 έως το 10 να γράφεται με ψηφία που ολοένα μεγαλώνουν, κακό δεν θα κάνει. Και ίσως να μην το φανταζόμαστε εύκολα αλλά βοηθάει το τετράδιο να είναι με τετραγωνάκια.
Γνωρίζετε ότι…
Υπάρχουν και ειδικά πρωτόκολλα για να ελέγξει ο παιδαγωγός αν υπάρχουν συμπτώματα δυσαριθμησίας σε ένα παιδί. Η βαθμολογία βγαίνει χάρη σε μια κλίμακα από 1 έως 3 (όπου το 1 αντιστοιχεί στην ένδειξη «όχι συχνά», το 2 στην ένδειξη «κάποιες φορές» και το 3 στην ένδειξη «πάντα») για καθένα από τα παρακάτω:
- Εχει δυσκολία να μετρήσει αντικείμενα με ακρίβεια. Δεν μπορεί να κάνει αντιστοίχιση ένα προς ένα όταν μετράει αντικείμενα και δεν μπορεί επίσης να οργανώσει τα αντικείμενα για να γίνει το μέτρημά τους.
- Του είναι αδύνατον να αντιληφθεί με μια ματιά τέσσερα αντικείμενα μαζί, χωρίς να τα μετρήσει ένα προς ένα.
- Δυσκολεύεται με τις μεγαλύτερες ποσότητες.
- Γράφει αντίστροφα τους αριθμούς, π.χ. 45 για τον αριθμό 54.
- Σε μια πρόσθεση του τύπου 7+3 χρειάζεται με μετρήσει 7 8 9 10 για να φθάσει στην απάντηση.
- Δεν αντιλαμβάνεται ότι 7 + 3 είναι ίδιο με το 3 + 7, και 4×5 = 5×4.
- Εχει δυσκολία να περάσει από τους υπολογισμούς με τα δάχτυλα ή το αριθμητήριο στις πράξεις με το μυαλό.
- Εχει δυσκολία να μετρήσει αντίστροφα.
- Οι βαθμοί στο καθένα αθροίζονται και προφανώς όσο μεγαλύτερο το άθροισμα τόσο μεγαλύτερο το πρόβλημα.
Αντιμετώπιση
-Δεν βοηθούν οι φωνές και οι τιμωρίες, αντίθετα αγχώνουν ακόμα περισσότερο το παιδί και το μπλοκάρουν εντελώς! Άρα υπομονή και ενθάρρυνση είναι απαραίτητα όταν βοηθάτε το παιδί σας στα μαθηματικά.
-Δεν βοηθούν επίσης οι πολύωρες προσπάθειες μάθησης, αντίθετα κουράζουν και συχνά οδηγούν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και απέχθεια για τα μαθηματικά. Φροντίστε το παιδί να είναι ξεκούραστο όταν ασχολείται με τα μαθηματικά.
– Ξεκινήστε από τα πιο απλά, και αυτό είναι η πρόσθεση των όμοιων αριθμών. 1+1, 2+2, 3+3 κλπ
– Διδάξτε την αντιμεταθετική ιδιότητα της πρόσθεσης, δηλαδή αφού 3+2=5 τότε και 2+3= 5.
– Χρησιμοποιήστε αντικείμενα για τις πράξεις.
– Μάθετε στο παιδί να χρησιμοποιεί σωστά τα δάχτυλα του στην α’ δημοτικού για να κάνει τις πράξεις- μην θεωρείτε δεδομένο ότι το ξέρει!
– Αφήστε χρόνο στο παιδί να σκεφτεί και να απαντήσει
– Δεχτείτε τη σωστή απάντηση ακόμα και αν τη βρήκε με διαφορετικό τρόπο από ότι εσείς!
– Επιβραβεύστε τα σωστά αλλά και την προσπάθεια
– Επιβραβεύστε ακόμα και την μικρή πρόοδο
– Χρησιμοποιήστε χρώματα, αντικείμενα, πρακτικά παραδείγματα
–Όταν οι δυσκολίες είναι πολλές, καλό είναι να απευθύνεστε στους ειδικούς για παρέμβαση ειδικής αγωγής, ώστε το παιδί να βοηθηθεί και οι δυσκολίες να μειωθούν.
Παρέμβαση ειδικής αγωγής
Η παρέμβαση πρέπει να ξεκινήσει αμέσως μόλις φανούν οι πρώτες δυσκολίες. Το πρόγραμμα της παρέμβασης εξαρτάται από τις συγκεκριμένες δυσκολίες του παιδιού. Στόχος του προγράμματος είναι καταρχήν να αγαπήσει ο μαθητής τα μαθηματικά, να τα δει πιο θετικά, να μάθει τρόπους σκέψης και επίλυσης και να διδαχθεί με διαφορετικούς τρόπους τα μαθηματικά.
Άρθρο του Άλκη Γαλδαδά – Πηγή: www.in.gr
Σοφία Τσιντσικλόγλου Ειδική Παιδαγωγός – Πηγή: https://www.paidagwgos.com/
