O ρώσος μαθηματικός Αλεξέι Πάζιτνοφ παρουσιάζει το δημοφιλές βιντεοπαιχνίδι – παζλ «Tetris». Η ονομασία του προέρχεται από το ελληνικό αριθμητικό πρόθημα «τέτρα-» και τη λέξη «τένις».
Ποιος να τό’ λεγε! Ενα από τα δημοφιλέστερα, διαχρονικότερα και θρυλικότερα ηλεκτρονικά παιχνίδια της ψηφιακής ιστορίας κατασκευάστηκε… στην «οπισθοδρομική», «μη αυτοματοποιημένη», τεχνολογικά «πρωτόγονη» Σοβιετική Ενωση! Το Tetris, αυτά τα αεικίνητα ψηφιακά «τουβλάκια» που εισήγαγαν γενιές στον ηλεκτρονικό θαυμαστό κόσμο παρουσιάστηκαν στις 6 Ιουνίου του 1984, από τον εφευρέτη τους, Σοβιετικό μαθηματικό, Αλεξέι Πάζιτνοφ.
Τίποτα, φυσικά, δεν γίνεται στην τύχη. Ο Πάζιτνοφ τέλειωσε την μέση εκπαίδευση στο σχολείο Νο 91 της Μόσχας. Το εν λόγω σχολείο επίσης δεν είναι τυχαίο, ήταν ήδη διάσημο λόγω του ότι είχε μαθητές τον Μαγιακόφσκι και τον Παστερνάκ.
Το 1956 μεταφέρθηκε σε νεόκτιστο κτίριο στο οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα. Το 1959 αναλαμβάνουν την διεύθυνση του σχολείου δύο σημαντικοί παιδαγωγοί και ψυχολόγοι, ο Ντανίλ Ελκόνιν και ο Βασίλι Νταβίντοφ, οι οποίοι δημιουργούν ένα εργαστήρι έρευνας των δυνατοτήτων των μικρών μαθητών.
Το 1963 το σχολείο έλαβε το καθεστώς του πειραματικού και τέθηκε υπό τον έλεγχο της Ακαδημίας Παιδαγωγικών Επιστημών της ΕΣΣΔ. Από το 1969 άρχισαν να λειτουργούν σε αυτό μαθηματικές τάξεις. Εκτοτε, είναι ένα είδος «μαθηματικού γυμνασίου». Στην συνέχεια ο Πάζιτνοφ τέλειωσε και το Ινστιτούτο Αεροπορίας της Μόσχας και άρχισε να εργάζεται στο Κέντρο Υπολογιστών της Ακαδημίας Επιστημών, με αντικείμενο την έρευνα πάνω στην τεχνητή νοημοσύνη.
Τέτρις: Η ιστορία του
Το παιχνίδι ήταν απλό και παράλληλα εθιστικό για τους χρήστες, στοιχείο που εγγυόταν την επιτυχία του. Όπως αναφέρει ο δημιουργός του: «Το πρόγραμμα δεν ήταν περίπλοκο. Δεν υπήρχε σκορ, ούτε επίπεδα. Όμως είχα ξεκινήσει να το παίζω και δεν μπορούσα να σταματήσω».
Ο Αλεξέι δημιούργησε το παιχνίδι σε διάστημα πέντε εβδομάδων για να εκτιμήσει τις δυνατότητες του ρώσικου υπολογιστή Electronica 60, πάνω στον οποίο εργαζόταν. Αποφασίζει να μεταφέρει σε ψηφιακή μορφή ένα ήδη δημοφιλές στην Σοβιετική Ενωση μαθηματικό παιχνίδι με πλαστικά τουβλάκια, τα οποία έφεραν από δύο και πάνω τμήματα τα οποία έπρεπε να συμπληρώσεις. Μάλιστα, ανάλογα με τον αριθμό των τμημάτων, το παιχνίδι είναι ονομασίες όπως «ντόμινο» (δύο τμήματα), «τρίμινο», «τετράμινο», «πεντάμινο» κλπ, με το πρώτο συνθετικό να είναι από την ελληνική γλώσσα.
Σκοπός του ήταν αυξηθούν οι πωλήσεις του υπολογιστή και να προσελκύσει καινούργιους πελάτες. Με το παιχνίδι ήθελε να δείξει στους ανθρώπους ότι ο υπολογιστής δεν απευθυνόταν μόνο σε επαγγελματίες, αλλά και σε όσους ήθελαν να ψυχαγωγηθούν….
Για τον Πάζιτνοφ, που δοκίμαζε τον υπολογιστή και με προβλήματα παζλ, τα τουβλάκια του έδωσαν την ιδέα της μεταφοράς τους στο κυβερνο-σύμπαν! Ωστόσο, επειδή ο Electronica – 60 δεν τα έβγαζε πέρα με τα πεντάμινα, ο Πάζιτνοφ τον τροφοδοτεί με τετράμινα τουβλάκια, δίνοντας και το πρώτο συνθετικό του ονόματος του Tetris, με την κατάληξη να προέρχεται από την λέξη τένις, την άλλη αγάπη του επιστήμονα. Για τους pc της IBM, την μεταγλώττιση έκανε σε Turbo Pascal, ένας 16χρονος Σοβιετικός, ο Βαντίμ Γκερασίμοφ.
Μέσα σε λίγους μήνες όλη η Μόσχα παίζει Tetris και πολύ γρήγορα, όλος ο πλανήτης. Μάλιστα, η μουσική που επιλέγει ο Πάζιτνοφ για το παιχνίδι του είναι ένα ρωσικό παραδοσιακό τραγούδι, η Korobushka! Οι εταιρείες της Δύσης άρχισαν να το ανακαλύπτουν, αλλά δεν ήταν εύκολο να διαπραγματευτούν με τους Σοβιετικούς. Ωστόσο, ο κώδικας είχε αντιγραφεί και το παιχνίδι ήταν διαθέσιμο από διάφορες εταιρείες χωρίς όμως να έχει παραχωρηθεί επίσημη άδεια από τον Αλεξέι.
Εφόσον ο Αλεξέι δεν μπορούσε να διαπραγματευτεί από μόνος του τα δικαιώματά του, καθώς η Σοβιετικοί δεν το επέτρεπαν, παραχώρησε τα δικαιώματα στην Κυβέρνηση για 10 χρόνια. Το 1988 η σοβιετική κυβέρνηση ξεκίνησε να διαπραγματεύεται με πολλές εταιρείες τα δικαιώματα του Τέτρις. Όπως ανέφερε ένα στέλεχος της Νιντέντο, ο Χενκ Ρότζερς, που είχε ταξιδέψει στη Μόσχα για να αγοράσει το λογισμικό, πριν γίνει η συμφωνία συνομίλησε με εννέα Σοβιετικούς και ανθρώπους της KGB.
Ο Αλεξέι του ανέφερε: «Αν θέλετε να παίζουν όλοι Game Boy πρέπει να αγοράσετε το τέτρις». Πράγματι το παιχνίδι απευθυνόταν σε ένα ευρύ κοινό και έγινε παγκόσμια επιτυχία. Η φορητή κονσόλα Game Boy πούλησε 35 εκατομμύρια αντίτυπα.
Ο ίδιος ο Πάζιτνοφ έφυγε στις ΗΠΑ μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ και εργάστηκε σαν προγραμματιστής στην Microsoft μέχρι και το 2005. Το 2010, σε μια συνέντευξή του είπε ότι ποτέ δεν εγκατέλειψε την εξέλιξη του Tetris, προσπαθώντας να το μετατρέψει σε παιχνίδι πολλαπλών παικτών. Ωστόσο, όπως είπε, είναι αδύνατον! Διότι το Tetris έχει τέτοια εσωτερική δυναμική που στις ανώτερες «πίστες» είναι αδύνατον να στρέψεις τα μάτια σου στο τί κάνει ο άλλος παίκτης διότι, πολύ απλά, θα χάσεις.
Ο Άλεξει κατάφερε να πάρει πίσω τα δικαιώματα του παιχνιδιού το 1996, όποτε και ίδρυσε τη δική του εταιρεία μαζί με τον Χενκ Ρότζερς της Νιντέντο. Μέχρι τότε δεν είχε αποδοχές από τις πωλήσεις του παιχνιδιού. Το Τέτρις συνεχίζει να έχει φανατικό κοινό και πουλάει όπως τον πρώτο καιρό που κυκλοφόρησε. Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, εκτός από διασκέδαση βοηθάει στην καταπολέμηση του άγχους και στη συγκέντρωση των χρηστών.
Τέτρις: Τα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού
Ήταν εύκολο, εύχρηστο και απευθυνόταν σε όλες τις ηλικίες. Στόχος του παιχνιδιού ήταν ο παίκτης να στοιβάξει τα τουβλάκια που έπεφταν ώστε να μην φτάσουν στην κορυφή και χάσει. Κάθε φορά που δημιουργούσε μια οριζόντια γραμμή, εξαφανιζόταν και το παιχνίδι παρατεινόταν. Έτσι, ο καθένας μπορούσε να παίζει ατελείωτες ώρες. Αρχικά το Τέτρις παιζόταν σε φορητές κονσόλες και σε υπολογιστές και στα γνωστά ηλεκτρονικά.
Το παιχνίδι στη συγχρονη μορφή του χρησιμοποιεί επτά σχήματα τούβλων, τα οποία πέφτουν από το πάνω μέρος της οθόνης, χωρίς σταματημό. Ο παίκτης καλείται να τα τοποθετήσει με τρόπο τέτοιο, ώστε να ταιριάζουν και να μην υπάρχουν κενά μεταξύ τους. Όταν τα τούβλα σχηματίζουν πλήρεις γραμμές, τότε οι γραμμές αυτές εξαφανίζονται οριζοντίως. Αν δεν γίνει αυτό και οι συνθέσεις από τουβλάκια έχουν συνεχώς κενό χώρο, η οθόνη αναπόφευκτα θα γεμίσει και το παιχνίδι θα τερματιστεί με ήττα του παίκτη.
Σε μια εποχή όπου τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ξεπερνούν πλέον σε κάθε τομέα ακόμη και κινηματογραφικές υπερπαραγωγές, τα ψηφιακά «τουβλάκια» του Tetris φαίνεται ότι γεννήθηκαν για να μείνουν…