Ο Τζερόλαμο Καρντάνο (Gerolamo Cardano) ήταν ένας Ιταλός πολυμαθής, γνωστός κυρίως για τα μαθηματικά του επιτεύγματα. Ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, με μια ταραχώδη ζωή γεμάτη σπουδαίες ανακαλύψεις, σκάνδαλα και προσωπικές τραγωδίες.
Ο Τζερόλαμο Καρντάνο (Gerolamo Cardano , 24 Σεπτεμβρίου 1501 – 21 Σεπτεμβρίου 1576) ήταν Ιταλός πολυμαθής λόγιος του οποίου οι γνώσεις εκτείνονταν σε όλο το εύρος των θετικών επιστημών όπως μαθηματικά, βιολογία, ιατρική, χημεία, αστρολογία και αστρονομία, φιλοσοφία και φιλολογία, καθώς και τυχερά παιχνίδια.
Ως προς τα μαθηματικά υπήρξε ένας από τους πλέον σημαντικούς μαθηματικούς της Αναγέννησης, καθώς υπήρξε από τους κεντρικούς θεμελιωτές της θεωρίας πιθανοτήτων, στην γεωμετρία είχε σημαντικές συνεισφορές στις υποκυκλικές καμπύλες, εισήγαγε την μελέτη των διωνυμικών συντελεστών και του διωνυμικού θεωρήματος, έκανε την πρώτη συστηματική χρήση αρνητικών αριθμών στην Ευρώπη, ήταν από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τους φανταστικούς αριθμούς, ενώ το γενικό συγγραφικό του έργο αποτελείται από πάνω από 200 επιστημονικά έργα, εκ των οποίων το πιο διάσημο είναι το Ars Magna (Μεγάλη τέχνη) στο οποίο ασχολήθηκε με την μελέτη των αλγεβρικών εξισώσεων.
Ο Καρντάνο ήταν ο πρώτος μαθηματικός ο οποίος έκανε συστηματική χρήση των αρνητικών αριθμών. Επίσης, καθώς αντιμετώπιζε συχνά οικονομικά προβλήματα, είχε εξελιχθεί σε ικανό τζογαδόρο και σκακιστή. Με βάση την ενασχόληση του αυτή έγραψε και σχετικό σύγγραμα με τίτλο Liber de ludo aleae (Βιβλίο των τυχερών παίγνιων) το 1564 το οποίο περιείχε την πρώτη συστηματική μελέτη της θεωρίας πιθανοτήτων, αλλά και ενότητα αφιερωμένη στο πως μπορεί να κλέψει κάποιος. Η πιο σημαντική συνεισφορά του στα μαθηματικά ωστόσο ήταν μέσω του Ars Magna, πραγματείας όπου ασχολήθηκε με την περιγραφή των κυβικών και των τεταρτοβάθμιων εξισώσεων (μέσω του Λοντοβίκο ντε Φερράρι) και στο οποίο περιέλαβε τις πρώτες δημοσιευμένες λύσεις για τις εξισώσεις αυτές το 1545. Κάποιες από τις εξισώσεις που δημοσίευσε είχαν βρεθεί από τον Νικολό Φοντάνα Ταρτάλια ο οποίος δυσαρεστήθηκε με την δημοσίευση τους, και ο οποίος είχε έντονη ακαδημαϊκή αντιπαλότητα με τον Καρντάνο.
Επιστημονικά Επιτεύγματα
Ο Καρντάνο υπήρξε ένας πρωτοπόρος, με ιδέες που ξεπερνούσαν τα όρια της εποχής του. Η εργασία του άνοιξε τον δρόμο για μελλοντικές ανακαλύψεις στα μαθηματικά, την επιστήμη και την ιατρική.
- Θεμελίωσε τον τύπο Cardano-Tartaglia για την επίλυση κυβικών εξισώσεων.
- Εισήγαγε τους φανταστικούς αριθμούς, αν και δεν τους κατανοούσε πλήρως.Στο βιβλίο του Ars Magna (1545), παρουσίασε μια ριζοσπαστική προσέγγιση στους αριθμούς, θέτοντας τα θεμέλια για την ανάπτυξη της μιγαδικής άλγεβρας.
- Συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη της θεωρίας των πιθανοτήτων.
- Έγραψε σημαντικά ιατρικά κείμενα, με έμφαση στην κλινική παρατήρηση. Ήταν διάσημος γιατρός, θεραπεύοντας καρδινάλιους και βασιλείς.
- Πραγματοποίησε αστρονομικές παρατηρήσεις και συνέταξε ωροσκόπια για διάσημες προσωπικότητες. Έκανε πειράματα με υδροστατική και οπτική.
Τελευταία χρόνια
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του υπήρξαν δύσκολα καθώς ο πρωτότοκος γιος του εκτελέστηκε καθώς κρίθηκε ένοχος για την δολοφονία της συζύγου του από ερωτική αντιζηλία, καθώς και αποξενώθηκε από τον άλλο του γιο αποκληρώνοντας τον καθώς του έκλεψε χρηματικά ποσά. Επιπλέον, το 1570 συνελήφθη από την Ιερά Εξέταση για άγνωστο λόγο, και αναγκάστηκε να περάσει αρκετούς μήνες στην φυλακή. Με την αποφυλάκιση του, μετακόμισε στην Ρώμη όπου κατάφερε να του δοθεί οικονομική βοήθεια για το υπόλοιπο της ζωής του από τον πάπα Γρηγόριο ΙΓ´ και έγραψε την αυτοβιογραφία του. Εκεί, συνέχισε να ασκεί το επάγγελμα του ιατρού και την μελέτη της φιλοσοφίας και των μαθηματικών έως τον θάνατο του το 1576. Αναφέρθηκε πως είχε προβλέψει ο ίδιος την ακριβή ημερομηνία του θανάτου του, ωστόσο έχει επίσης σχολιαστεί πως στην πραγματικότητα αυτοκτόνησε.
