Όλοι γνωρίζουν την περίφημη διαστημική επιχείρηση «Απόλλων 11», την πρώτη φορά που o άνθρωπος πάτησε το πόδι του σε άλλο πλανήτη και συγκεκριμένα στη Σελήνη. Λίγοι όμως ξέρουν για την σημαντική συμβολή της Katherine Johnson στην επίτευξη αυτής της αποστολής, όπως και πολλών άλλων της NASA. Για πάνω από 30 χρόνια η Johnson δούλεψε ως μαθηματικός στο “Langley Research Center”, ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο που μπορεί να αντιμετώπιζε μια αφροαμερικανή γυναίκα σε έναν εργασιακό χώρο γεμάτο από λευκούς άνδρες.
Η Κάθριν Τζόνσον (Katherine Johnson) γεννήθηκε στις 26 Αυγούστου του 1918 στη White Sulphur Springs της Δυτικής Βιρτζίνια.
Η εξαιρετική διάκριση να είναι μία από τους τρεις αφροαμερικανούς σπουδαστές που ολοκληρώνει τις μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο της Δυτικής Βιρτζίνια είναι κάτι που πολλοί άνθρωποι θα θεωρούν μια από τις πιο αξιοσημείωτες στιγμές της ζωής τους, αλλά είναι μόνο μία από τις πολλές κορυφές που σημάδεψαν τη μακρά και αξιοθαύμαστη ζωή της Κάθριν Τζόνσον.
Η έντονη περιέργεια της και η οξύνοια με τα μαθηματικά την ανέδειξαν σε άριστη μαθήτρια στο σχολείο. Μέχρι δεκατριών χρονών, παρακολούθησε το ιστορικό γυμνάσιο black West Virginia State College. Απέκτησε πτυχίο Μαθηματικών και Γαλλικών. Στα δεκαοκτώ, εγγραφόταν στο ίδιο το κολέγιο, όπου παρακολούθησε το ταχύρυθμο πρόγραμμα της μαθηματικής σχολής και βρήκε έναν μέντορα στον καθηγητή μαθηματικών W. W. Schieffelin Claytor, τον τρίτο αφροαμερικανό που είχε ως τότε αποκτήσει διδακτορικό στα Μαθηματικά. Η Κάθριν αποφοίτησε με την υψηλότερη δυνατή βαθμολογία και έπαινο το 1937 και αμέσως διορίστηκε σε ένα δημόσιο σχολείο στη Βιρτζίνια για αφροαμερικανούς.
Όταν η Δυτική Βιρτζίνια αποφάσισε να ενοποιήσει ειρηνικά το μαύρο και λευκό Πανεπιστήμιο το 1939, ο πρόεδρος του κράτους της Δυτικής Βιρτζίνια, Δρ. John W. Davis, επέλεξε την Κάθριν και δύο άνδρες φοιτητές ως τους πρώτους μαύρους φοιτητές που εγκρίθηκαν για το πρότυπο Πανεπιστήμιο του κράτους της Δυτικής Βιρτζίνια. Η Κάθριν άφησε τη δουλειά της διδασκαλίας και εγγράφηκε στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα μαθηματικών .Στο τέλος του πρώτου εξάμηνου, ωστόσο, αποφάσισε να εγκαταλείψει το σχολείο για να δημιουργήσει οικογένεια με τον σύζυγό της. Επέστρεψε στη διδασκαλία όταν οι τρεις κόρες της μεγάλωσαν, αλλά δεν βρήκε δουλειά παρά μόνο το 1952 όταν ένας συγγενής της είπε για τις θέσεις που είχαν προκηρυχτεί στο τμήμα μόνο για μαύρους της West Area Computing στο εργαστήριο Langley της Εθνικής Συμβουλευτικής Επιτροπής Αεροναυτικής ( National Advisory Committee for Aeronautics – NACA που αποτελούσε τον πρόδρομο της σημερινής NASA) , με επικεφαλής από τη συνάδελφο Dorothy Vaughan της Δυτικής Βιρτζίνιας.
Η Κάθριν και ο σύζυγός της, Τζέιμς Γκόλμ, αποφάσισαν να μετακομίσουν με την οικογένεια στην Newport News για να επωφεληθούν της ευκαιρίας και η Κάθριν άρχισε να εργάζεται στο Langley για τη NACA το καλοκαίρι του 1953. Μόλις δύο εβδομάδες θητείας της Κάθριν στο γραφείο, αρκούσαν για να της αναθέσει η Dorothy Vaughan ένα έργο στον Τομέα Ελιγμών Φορτίου του τμήματος Έρευνας Πτήσεων και η προσωρινή θέση της Κάθριν σύντομα έγινε μόνιμη. Πέρασε τα επόμενα τέσσερα χρόνια αναλύοντας τα δεδομένα από δοκιμαστική πτήση και εργάστηκε για τη διερεύνηση της αεροπορικής σύγκρουσης που προκλήθηκε από τις συνέπειες των αναταράξεων. Καθώς ολοκλήρωνε αυτήν την έρευνα, ο σύζυγός της πέθανε από καρκίνο τον Δεκέμβριο του 1956.
Η εκτόξευση του Σοβιετικού δορυφόρου Sputnik το 1957 άλλαξε την ιστορία και τη ζωή της Κάθριν Τζόνσον. Το 1957, η Κάθριν παρείχε μερικά από τους μαθηματικούς υπολογισμούς για το έγγραφο του 1958, «Σημειώσεις για τη διαστημική Τεχνολογία», μια επιλογή κειμένων από μια σειρά διαλέξεων του 1958 που δόθηκαν από τους μηχανικούς της Flight Research Division και της Pilotless Aircraft Research Division (PARD).
Οι μηχανικοί από αυτές τις ομάδες αποτελούσαν τον πυρήνα της ομάδας διαστημικών εργασιών, η πρώτη επίσημη ενασχόληση της NACA στα διαστημικά ταξίδια, και η Κάθριν, που είχε συνεργαστεί με πολλούς από αυτούς αφότου πήγε στο Langley, «τους ακολούθησε μαζί με το πρόγραμμα» καθώς η NACA έγινε η NASA λίγο αργότερα εκείνη τη χρονιά. Έκανε ανάλυση τροχιάς για την αποστολή του Freem 7 του Alan Shepard τον Μάιο του 1961, η πρώτη ανθρώπινη διαστημική πτήση της Αμερικής.
Το 1960, η ίδια και ο μηχανικός Ted Skopinski συνεργάστηκαν με τον προσδιορισμό της Azimuth Angle στο Burnout για την τοποθέτηση δορυφόρου πάνω σε μια επιλεγμένη θέση της Γης, μια έκθεση που καθορίζει τις εξισώσεις που περιγράφουν την τροχιά μιας διαστημικής πτήσης στην οποία καθορίζεται η θέση προσγείωσης του διαστημοπλοίου. Ήταν η πρώτη φορά που είχε ανατεθεί σε μια γυναίκα στο Τμήμα Έρευνας Πτήσεων να συντάξει την έκθεση έρευνας.
Το 1962, όπως η NASA προετοίμασε για την τροχιακή αποστολή του John Glenn, η Κάθριν Τζόνσον κλήθηκε να εκπονήσει το έργο για το οποίο θα γινόταν πιο γνωστή. Η πολυπλοκότητα της τροχιακής πτήσης είχε απαιτήσει την κατασκευή ενός παγκόσμιου δικτύου επικοινωνιών, συνδέοντας σταθμούς παρακολούθησης σε όλο τον κόσμο με υπολογιστές της IBM στην Ουάσινγκτον, το DC, το ακρωτήριο Canaveral και τις Βερμούδες. Οι υπολογιστές είχαν προγραμματιστεί με τις τροχιακές εξισώσεις που θα μπορούσαν να ελέγξουν την τροχιά της κάψουλας στην αποστολή του Glenn’s Friendship 7, από την έκρηξη μέχρι την εκτόξευση, αλλά οι αστροναύτες ήταν επιφυλακτικοί να εμπιστευθούν τη ζωή τους στην φροντίδα των ηλεκτρονικών υπολογιστών που ήταν επιρρεπείς σε μικροδιακοπές ρεύματος και μπλακάουτ και τις ικανότητες μιας μαύρης γυναίκας.
Ως μέρος της λίστας ελέγχου πριν την πτήση, ο Glenn ζήτησε από τους μηχανικούς να «πάρουν το κορίτσι» – Κάθριν Τζόνσον – για να κάνουν τους υπολογισμούς που είχαν πραγματοποιηθεί στον υπολογιστή, με το χέρι, στην αριθμομηχανή της επιφάνειας εργασίας.
Τα μαθηματικά που απαιτούνταν για την αποστολή ήταν εξαιρετικά περίπλοκα και οι υπολογιστές εκείνης της εποχής δεν ήταν σε θέση να κάνουν τους κατάλληλους υπολογισμούς. Έτσι, όταν ο αστροναύτης John Glenn περνούσε από έλεγχο πριν από την πτήση – από την οποία εξαρτιόταν η ζωή του – επέμεινε ότι η Johnson είχε ελέγξει διπλά τους υπολογισμούς. «Αν λέει ότι όλα είναι καλά», θυμάται η κ. Johnson να λέει ο Glenn, «τότε είμαι έτοιμος να πάω» .
Η πτήση του Glenn ήταν επιτυχής και σηματοδότησε μια καμπή στον ανταγωνισμό μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης στο διάστημα.
Το 1969 επαλήθευσε επίσης, τους υπολογισμούς για την αποστολή του Apollo 11 στο φεγγάρι.
Γι’αυτό και παρόλο που από ένα σημείο και μετά διαδόθηκε η χρήση των υπολογιστών και στην NASA, όλα περνούσαν από τον δικό της έλεγχο για επιβεβαίωση. Συνέβαλλε στην πραγμάτωση των υπολογισμών για το ταξίδι του Apollo 11 στο φεγγάρι, βοήθησε στην επίλυση των προβλημάτων και στην ασφαλή επιστροφή του Apollo 13 και γενικά αποτέλεσε μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες της NASA συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του προγράμματος «Space Shuttle» και «Earth Resources Satellite», μέχρι την συνταξιοδότηση της.
Όταν της ζητήθηκε να αναφέρει τη μεγαλύτερη συνεισφορά της στην εξερεύνηση του διαστήματος, η Κάθριν Τζόνσον μίλησε για τους υπολογισμούς που συνέβαλαν στο συγχρονισμό του Lunar Lander του Project Apollo με το Module Command and Service σε σελήνη. Εργάστηκε επίσης στο διαστημικό λεωφορείο και στο διαστημικό δορυφορικό σύστημα Earth Resources, και συνέγραψε ή συνεργάστηκε στην συγγραφή 26 εκθέσεων έρευνας.
Συνταξιοδοτήθηκε το 1986, μετά από τριάντα τρία χρόνια στο Langley. «Μου άρεσε πολύ να δουλεύω κάθε μέρα», λέει. Το 2015, στην ηλικία των 97 ετών, η Κάθριν Τζόνσον πρόσθεσε μία ακόμη εξαιρετική διάκριση στον μακρύ της κατάλογο: ο Πρόεδρος Ομπάμα της απένειμε το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (Presidential Medal of Freedom), την υψηλότερη πολιτική τιμή της Αμερικής.
Το 2016 η συγγραφέας Margot Lee Shetterly με το βιβλίο της «Hidden Figures: TheAmerican Dream and the Untold Story of the Black Women Who Helped Win the Space Race» έφερε στο προσκήνιο την ιστορία της Johnson καθώς και των υπόλοιπων Αφροαμερικανών συνεργατών της, ενώ η προταθείσα για όσκαρ ταινία “Hidden Figures (2016)” την απογείωσε.
Το 2017 η NASA εγκαινίασε την λειτουργία ενός νέου ερευνητικού κέντρου το οποίο έλαβε το όνομα της, το “Katherine G. Johnson Computational Research Facility”, προς τιμήν «ενός από τα πιο σεβαστά πρότυπα της NASA.” Η Johnson στην εντυπωσιακή ηλικία των 99 ετών ήταν παρούσα στην εκδήλωση με την οικογένεια της.
Πηγή: www.nasa.gov/content/katherine-johnson-biography
