Ο Πιερ Σιμόν Λαπλάς (Pierre-Simon Laplace, 23 Μαρτίου 1749 – 5 Μαρτίου 1827) ήταν Γάλλος μαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος. Οι μελέτες του πάνω στη μηχανική του αστρονομικού συστήματος έδωσαν τεράστια ώθηση στην έρευνα του διαστήματος.
Βιογραφία
Γεννήθηκε το 1749 στο Μπωμόν-αν-Ωζ (Beaumont-en-Auge), στη στρατιωτική σχολή του οποίου σπούδασε με τη βοήθεια των συμπατριωτών του επειδή προερχόταν από φτωχή οικογένεια. Σε ηλικία 18 ετών (1767) διορίστηκε καθηγητής των μαθηματικών στη στρατιωτική σχολή του Παρισιού. Άρχισε από τότε να ασχολείται πολύ σοβαρά με την έρευνα και το 1773 παρουσιάζει πρότυπη μαθηματική εργασία επί διαφορικού λογισμού όπου και γίνεται μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Γαλλίας και πρόεδρος της επιτροπής οργάνωσης του Πολυτεχνείου.
Εκλέχθηκε γερουσιαστής και αργότερα έφτασε μέχρι το αξίωμα του υπουργού Εσωτερικών όπου και ανακηρύχθηκε μέλος όλων των Ακαδημιών του κόσμου, πράγμα που πετύχαιναν ελάχιστοι. Το 1804 έλαβε τον τίτλο του κόμητα και το 1817 τον τίτλο του μαρκήσιου, μετά από την αποκατάσταση των Βουρβόνων. Πέθανε το 1827.
στη γενέτειρά του
Beaumont-en-Auge
Συνέγραψε σειρά έργων που εξέδωσε αργότερα η γαλλική κυβέρνηση σε επτά τόμους και στη συνέχεια και η Ακαδημία των Επιστημών.
Έργο
Εξέτασε πολλά θέματα που προβλημάτιζαν την εποχή του πάνω στην Ουράνια μηχανική. Την ελλειπτική κίνηση των πλανητών, τις κινήσεις της Σελήνης, το σχήμα της Γης, τη μέθοδο για να βρεθεί η απόσταση του Ήλιου, τις τροχιές των πλανητών Δία και Κρόνου κλπ. Η θεωρία του για την κοσμογονία εκτίθεται μέσα από το έργο του «Έκθεση του συστήματος του κόσμου» που εξέδωσε το 1796. Σημειώνεται πως το έργο αυτό επανεκδόθηκε το 1824 μαζί με την «Ιστορία της Αστρονομίας».
Είναι επίσης αυτός που επινόησε την περίφημη εξίσωση Laplace. Αν και ο μετασχηματισμός Λαπλάς ονομάζεται προς τιμή του Λαπλάς, (ο οποίος χρησιμοποίησε το μετασχηματισμό στην εργασία του για τη θεωρία πιθανοτήτων), ο μετασχηματισμός αυτός ανακαλύφθηκε αρχικά από τον Λέοναρντ Όιλερ, τον Ελβετό μαθηματικό. Ο μετασχηματισμός Laplace εμφανίζεται σε όλους τους κλάδους της μαθηματικής φυσικής.
Ο ΤΕΛΕΣΤΗΣ LAPLACE
Η λεγόμενη ΕΞΙΣΩΣΗ LAPLACE είναι μια ιδιαίτερα σημαντική διαφορική εξίσωση:
∂2u/∂x2 + ∂2u/∂y2 + ∂2u/∂z2 = 0.
Ο ίδιος ο Laplace απέδειξε ότι οι τιμές V του ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ικανοποιούν την εξίσωση ∂2V/∂x2 + ∂2V/∂y2 + ∂2V /∂z2 = 0
Αλλά και ο Λαπλασιανός τελεστής – Opérateur laplacien Laplace operator –
∆ɸ = ∇2ɸ = ∇( ∇ɸ) = ∂2φ/∂x2 + ∂2φ/∂y2 + ∂2φ/∂z2
αξιοποιείται από τους φυσικούς σε περιπτώσεις όπως η μαθηματική περιγραφή ενός κύματος η ροή θερμότητας και η εξίσωση του Helmholtz.
Ο Δαίμονας του Laplace
Ο Πιερ – Σιμόν Λαπλάς οραματίστηκε το 1814 τον Δαίμονα του Laplace, έναν υποθετικό δαίμονα που, αν γνώριζε την ακριβή θέση του κάθε ατόμου στο σύμπαν, τότε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους νόμους του Νεύτωνα για να αποκαλύψει όλη την πορεία των κοσμικών γεγονότων, του παρελθόντος και του παρόντος: Αν θεωρηθεί για μια στιγμή ότι υπάρχει μια νοημοσύνη ικανή να κατανοήσει όλες τις δυνάμεις που κινητοποιούν τη φύση, καθώς και την αντίστοιχη κατάσταση των όντων που τη συνθέτουν, θα περιέκλειε στον ίδιο μαθηματικό τύπο τις κινήσεις των μεγαλύτερων ατόμων. Αφού γι αυτήν τίποτα δε θα ήταν αβέβαιο, το μέλλον, όπως ακριβώς και το παρελθόν, θα φάνταζε στα μάτια της ως παρόν.
